هفتم صفر روز شادی یا حزن؟

هفتم صفر روز شادی یا حزن؟ 

مشاهده میشود در ایام محرم و صفر بعضی جشنها به مناسبتهای مختلف از صدا و سیما پخش میشود مثل هفتم صفر بعنوان میلاد امام هفتم، اما بر پایه برخی روایات هفتم صفر روز شهادت امام مجتبی نیز هست نظر حضرتعالی چیست؟  

بسم الله الرحمن الرحیم
هفتم ماه صفر به روایتی سالروز شهادت امام حسن مجتبی(ع) و به روایتی دیگر میلاد امام موسی کاظم(ع) می باشد این همزمانی دو مناسبت و وجود آن در ماه صفر که ماه حزن و اندوه خاندان نبوت می باشد باعث یک نوع سردرگمی میان محبان اهل بیت شده است لذا به بررسی این موضوع از منابع معتبر و نیز نظر بزرگان و علمای معاصر می پردازیم:
منابعی که هفتم صفر را روز شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام می دانند:
مرحوم شیخ کفعمی (م قرن 9) در کتاب «مصباح بلدالامین»، هفتم صفر را زمان شهادت امام حسن مجتبی(ع) اعلام کرده است.
مرحوم مجلسی هم روایتی را مبنی بر شهادت در این روز ذکر می کند: بحارالانوار،ج 44، ص 134 ، البته مرحوم مجلسی این روایت را به نقل از دروس شهید و مصباح کفعمی ذکر می کند.(مطلبی که ذکر آن خالی از لطف نیست این است که در تاریخ شهادت امام مجتبی پنج قول وجود دارد: آخرصفر، هفتم صفر، بیست و هشت صفر، پنج ربیع الاول و بدون تاریخ؛ که برای مطالعه بیشتر می توانید به کتاب زندگانی امام حسن مجتبی، تالیف رسولی محلاتی مراجعه فرمایید).

منابعی که 28 صفر را روز شهادت امام حسن مجتبی(ع) می دانند:
-1شیخ مفید در الارشاد، ص 356
2-مرحوم شیخ کلینی در «کافی«
-3شیخ تبریزی در «اعلام‌الوری«
و...  

منابعی که هفتم صفر را روز میلاد امام موسی کاظم(ع) می دانند:
علامه شوشتری صاحب «قاموس‌الرجال» گفته است که «لم یعین احد شهره»؛ یعنی هیچ‌کس ماه‌ تولد امام کاظم(ع) را تعیین نکرده است، چه برسد به روز تولد! و در منابع تاریخی فقط سال‌ تولد ذکر شده است؛ ولی شیخ تبریزی در کتاب«إعلام‌الوری» و «تاج‌الولید» و هم‌چنین مرحوم «ابن شهرآشوب» در کتاب«مناقب آل ابی‌طالب» و نیز علامه مجلسی در بحار الانوار، علامه مجلسی، ج 48ص 1،روز تولد امام کاظم(ع) را 7 صفر اعلام کرده‌اند و هیچ نقل دیگری در این زمینه نیست، اما قبل از قرن 5 و 6 هجری؛ یعنی مرحوم «شیخ کلینی» در »کافی» یا مرحوم «شیخ مفید» در«الارشاد» هیچ روز و ماهی را برای تولد امام کاظم(ع) اعلام نکرده‌اند، لذا کلام علامه شوشتری به بعد از قرن 6 مربوط می‌شود، بالاخره تعیین تولد امام کاظم(ع) مربوط به متأخرین است.

در پایان در تایید روز شهادت نظر بعضی از مراجع معاصر را هم قرار می دهیم:

استفتاء از بزرگان و مراجع معاصر:
سوال: مشاهده میشود در ایام محرم و صفر بعضی جشنها به مناسبتهای مختلف از صدا و سیما پخش میشود مثل هفتم صفر بعنوان میلاد امام هفتم، اما بر پایه برخی روایات هفتم صفر روز شهادت امام مجتبی نیز هست نظر حضرتعالی چیست؟

پاسخ:
-نظرآیت الله میرزا جواد تبریزی
ماههای محرم و صفر ماه های حزن بر سیدالشهدا و خاندان اهل بیت(ع) میباشد و باید به مراسم عزاداری و روضه خوانی بگذرد . والله العالم

-متن جوابیه آیت الله بهجت
بسمه تعالی
مناسب است در جمع بین دو قول(مشهور) در روز هفتم صفر به شهادت سبط اکبر امام مجتبی (ع) و تولد امام موسی کاظم علیه السلام ترتیب مجالس برای هر دو امام بزرگوار به اینکه مصائب امام دوم(ع) و مناقب امام هفتم(ع) را متذکر و یاداور باشند و همین احتیاط حاصل میشود . والسلام
اول صفر 1430 ه ق

-متن جوابیه آیت الله وحید خراسانی
بسم الله الرحیمن الرحیم
به آنچه فقیه محقق، مؤسس حوزه علمیه فرموده اند باید عمل شود .
29 محرم الحرام 1430 / مهر معظم له
)طبق اخبار موثق حوزه علمیه نجف هفتم ماه صفر را به مناسبت شهادت امام حسن مجتبی (ع)] تعطیل می نماید و مراسم سوگواری برگزار می کنند از شاگردان مرحوم شیخ عبدالکریم حائری مؤسس حوزه علمیه و ایت الله بروجردی نیز نقل میشود؛ نظر این دو بزرگوار در خصوص سالروز شهادت امام حسن مجتبی روز هفتم ماه صفر بوده است و با تعطیلی دروس این روز را به عزاداری میپرداختند(.

-متن جوابیه آیت الله مکارم شیرازی
البته مشهور است طبق انچه مرحوم کلینی در کافی آورده است که شهادت آن حضرت در آخر ماه صفر است ولی با توجه به روایت دیگری که مربوط به هفتم ماه صفر است سزاوار است نسبت به آن روز نیز احترام رعایت شود .
همیشه موفق باشید 2/11/1388

-متن جوابیه آیت الله شبیری زنجانی
بسمه تعالی
عزاداری روز هفتم ماه صفر به عنوان سوگواری سبط(ع) و تعطیل بازار که سنت شیعیان بوده از شعائر دینی است که باید محفوظ بماند و با ذکر مناقب امام هفتم (ع) منافات ندارد.
اول صفر 1430

-متن جوابیه آیت الله سید صادق شیرازی
بسم الله الرحمن الرحیم
اظهر آنست که شهادت سبط اکبر حضرت امام حسن مجتبی(ع) در هفتم ماه صفر بوده و اقامه انواع شعائر حسینیه (ع) در این روز از قربات الی الله متعال و مصداق ظاهر(یحزنون لحزننا) و موجب خشنودی مولایمان حضرت بقیه الله(عج) میباشد .
28 صفر /1430

-متن جوابیه آیت الله فاضل لنکرانی
بسمه تعالی و له الحمد
در این که باید یکروز اختصاص به حضرت امام مجتبی(ع) داشته باشد تردیدی نیست و با توجه به اینکه 28 صفر روز رحلت خاتم الانبیا (ص) هم هست و بدین لحاظ شهادت سبط اکبر علیه السلام تحت الشعاع قرار میگیرد لذا خوب است که روز هفتم صفر را به این عنوان اختصاص دهند که مشهور هم همین است.
24/12/1383

پی نوشت:
(نویسنده: سید محمد مهدی حسین پور)

منبع: شیعه نیوز