از سال 58 که کوملهها سرزمین کردنشین میهن مان را ناامن کردند و خونها ریختند تا سال 69 که آزادمردان اسیر در دست دیو پا به سرزمین کردنشین گذاشتند و بر خاکش بوسه زدند و سالها دوری را به وصال رساندند و بازگشتند؛ مردادماه بسی روزها و واقعیاتی تکاندهنده در دل خود نهفته دارد.
شرق کارون تا مرصاد
جغرافیای شرق کارون، خاطرات خود از اولین روز مردادماه 67 را به یاد میآورد که طنین «فنای فی الله» گوشش را نوازش داد و شاهد عینی عملیات «لبیک یا خمینی» شد. از سویی سرزمین مریوان سال 62 را به خاطر میآورد که سپاه آخرین عملیات پاکسازی را در سنندج انجام داد.
سال 64 نیز آغاز عملیات قدس 4 را برای آزادی دریاچه «امالنعاج» را به یاد میآورد.
صفحه تاریخ را که ورق بزنی به دومین روز آتشین مردادماه میرسی که روزنگار در این صفحه نوشته است: «عملیات غدیر جهت دفع مجدد تجاوز دشمن از مرزهای جنوبی در منطقه شلمچه سال 1367»
جاده ماهشهر سوم مرداد را به یاد میآورد و میگوید: سال 60 بود که عملیات کوچک شهید چمران رخ داد.
عملیات نصر در منطقه سردشت دستاورد 4 مرداد 63 است.
از پنجم مرداد بهراحتی نمیتوان گذشت، گوشت را که به صدای تاریخ بسپاری از نفاق منافقین فریاد برمیآورد و از رشادتهای سپاه اسلام در منطقه اسلامآباد غرب رجزخوانی میکند.
نجوای تاریخ چنان در گوشت زنگ میزند که نمیتوانی از عملیات «مرصاد» گذر کنی.
عملیات «مرصاد» در مقابل تهاجمی توسط سازمان مجاهدین خلق به نام «فروغ جاویدان» طرحریزیشده پس از آتشبس، سال ۱۳۶۷ به پیروزی نشست.
عملیاتی که مجامع جهانی تا آن روز بر طبل اتمام جنگ میکوبید، با حملات گسترده بعثیها به تصور اینکه ایران دیگر توان ادامه جنگ و دفاع را ندارد، سکوت اختیار و تنها نظارهگر حملات وحشیانه بعثیها با همکاری منافقین شدند.
رود کرخه نیز حافظه تاریخیاش را بهکارانداخته و خاطرهای محدود از پنجمین روز پنجمین ماه فصل گرما در سال 60 به یاد میآورد و عملیات محدود «رمضان» را مرور میکند.
«مرصاد» را به خاطر میسپاریم و از 5 مرداد عبور میکنیم تا رخداد ششمین روز مرداد را ورق بزنیم؛ روزشمار دفاع مقدس در این روز روایتگر مرحله پنجم عملیات بزرگ «رمضان» در سال 61 است.
عملیات «مرصاد» در مقابل تهاجمی توسط سازمان مجاهدین خلق به نام «فروغ جاویدان» طرحریزیشده پس از آتشبس، سال ۱۳۶۷ به پیروزی نشست
والفجر 3 تا مزار شریف
7 مردادماه از مهران و والفجر 3 در 1362 سخن میگوید و شهر تکاب 8 مرداد را آغاز عملیات ثامنالائمه (ع) در سال 1364 میداند.
از نهم مرداد که بگریزیم، دهمین روز سوزان این ماه عملیات مشترک بینابینی شاهیندژ، سقز، دیواندره تحت فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا (ع) در سال 62 و سال 66 عملیات نصر 6 در میمک توسط ارتش، همچنین پاکسازی سومار و قصرشیرین از لوث وجود دشمن توسط رزمندگان اسلام در سال 67 را به خود دیده است.
13 مرداد در سال 62 از عملیات حمزه سیدالشهدا (ع) و در سال 66 از عملیات نصر 7 با رمز «یا فاطمهالزهرا (س)» در ارتفاعات دوپازا و سلیمانیه حکایت میکند.
15 مرداد قصه پر کشیدن قربانی در عید قربان سال 1366 است؛ روزی که شهید سرلشگر خلبان «عباس بابایی» برای آخرین بار بربال پرنده آهنیاش مینشیند و به دیدار حق میشتابد.
این روز را قصرشیرین نیز در حافظهاش ثبت کرده، برای او روزی است که عملیات کوچک «ثارالله» سال 61 به وقوع پیوست. سال 67 هم از 15 روز کارشکنی عراق پس از پذیرش آتشبس زخمی بر دل دارد.
17 مرداد 1377 هرچند 10 سال از پایان دفاعی مقدس میگذرد اما راوی پایداری رادمردانی است که ناجوانمردانه توسط گروهک طالبان در مزار شریف افغانستان جام شهادت نوشیدند. 8 دیپلمات و سرکنسول ایران به همراه محمود صارمی خبرنگار شهید خبرگزاری جمهوری اسلامی در ساختمان کنسولگری ایران به رگبار بسته شدند، به همین مناسبت، شورای فرهنگ عمومی، هفدهم مردادماه هرسال را بهعنوان «روز خبرنگار» نامگذاری کرد.
سلیمانیه تا آزادگی
17 مرداد 1377 هرچند 10 سال از پایان دفاعی مقدس میگذرد اما راوی پایداری رادمردانی است که ناجوانمردانه توسط گروهک طالبان در مزار شریف افغانستان جام شهادت نوشیدند
خون پاوه تا شهادت27 مردادماه از سالهای 58، 62 و 67 روایتهایی دارد و مینویسد: سال 58 حماسه خونین پاوه که در پی آن حضرت امام خمینی (ره) بر حرکت نظامیان بهسوی سنندج و سرکوب ضدانقلاب دستور اکید و فوری دادند، سال 62 شاهد عملیات آزادسازی منطقه انزل ارومیه توسط تیپ 55 ویژه شهدا سپاه بودم و 67 واقعه برقراری آتشبس میان ایران و عراق راه به نظاره نشستم.
فردای آن روز، 28 مرداد پاکسازی پاوه از ضدانقلابیان توسط سپاه و ارتش و پیشمرگان مسلمان کرد را در سال 58 شهادت میدهد.
30 روز از خاطره گویی جغرافیای شرق کارون میگذرد که پای خاطرات تکاب شاهیندژ مینشینیم تا از روزی بگوید که رمز عملیات «عاشورای 1» گوشش را نوازش داد.
روزشمار دفاع مقدس در آخرین روز مردادماه چهل فروند هواپیمای عراقی را به یاد میآورد که بندر امام خمینی را در سال 66 موردحمله قراردادند و همچنین سقوط یکی از این 40 کلاغ را به خاطر دارد.
فراموش نمیکنیم که بیان تاریخ «دفاع مقدس» جدا از روزهای شهادت «شهیدان» نیست و هرروز «مرداد» خود بهتنهایی شاهد جمعی از کبوتران بال گشوده است.
18 مردادماه 66 از عملیات ایذایی میگوید که در منطقه خورمال در استان سلیمانیه عراق «فتح 9» نامگذاری شد.
روزشمار دفاع مقدس سال 67 را روایت میکند که در 19 مرداد نیروهای سازمان ملل به تهران و بغداد پس از قبول قطعنامه 598 شورای امنیت وارد شدند.
شمال کردستان عملیات کوچکی را در 23 مرداد به خاطر میآورد که نام «عاشورا» بر خود دارد؛ این عملیات که در منطقه تکاب توسط سپاه پاسداران رخ داد بهعنوان اولین عملیات از مجموعه عملیاتهای عاشورا نام گرفت.
بیست و چهارمین روز این ماه از اشغال پاوه توسط عناصر تجزیهطلب ضدانقلاب یک سال قبل از تحمیل جنگ، سال 64 عملیات عاشورای 2 در چنگوله و پذیرفتن مجدد قرارداد 1975 الجزایر توسط عراق در سال 69 روایت میکند.
هنوز دو روز از اولین عملیات عاشورا نگذشته بود که مهران شاهد عملیات کوچک عاشورای 3 میشود.
بیست و ششمین روز خود شور تاریخ بر تارک مردادماه است، روزی که آزادگان سلحشور دربند رژیم بعثی پس از سالها اسارت به خاک پاک میهن اسلامی ایران پا نهادند؛ روزی که پس از 2 سال دفاع، آزادگی را با سرداران رنج و آزادی به جشن و سرور نشستیم و روزی شد برای آغاز بازگشت آزادگان. روزی که نمیتوان آن را به دست فراموشی سپرد.
پس از آتشبس دو سال طول کشید تا مبادله اسرا اجرایی شود، درصورتیکه مطابق کنوانسیون سوم ژنو، پس از مخاصمه جنگ باید تمام اسرا بدون تأخیر به کشور خود بازگردانده شوند.
صدام، در نامهای خطاب به مقامات ایران خواستار مذاکرات در راستای صلح شد و ایران در پاسخ نوشت: «ما مصممیم که درراه صلح همانند دوران دفاع، اعتماد مردم را به همراه داشته باشیم».
17 مرداد 69 ایران بر معاهده ۱۹۷۵ تأکید کرد. رییسجمهوری عراق نیز شش روز بعد آن را پذیرفت و با تأکید بر اینکه «به هر آنچه میخواستید دستیافتید»، اعلام کرد: مبادله فوری و همهجانبه تمامی اسرا، از طریق مرزهای زمینی صورت خواهد گرفت و ما آغازگر این اقدام خواهیم بود.
اینگونه شد که ۲۶ مردادماه اولین گروه اسرای جنگی آزاد و به آغوش ملت بازگشتند. تمامی مردم ایران این پیروزی را جشن گرفتند.
آزادگان سرافراز ایرانی با ورود از چند نقطه مرزی، بوسه بر خاک ایران زدند. زیارت حرم امام و همچنین دیدار با رهبر از نخستین برنامهها و اقدامات مشترک آزادگان بود.